Τμήμα Μαστού

Ψηφιακή Μαστογραφία

Ερωτήσεις για τη Μαστογραφία

Ο καρκίνος του μαστού είναι μία νόσος που θεραπεύεται σε σημαντικό βαθμό, αρκεί να διαγνωστεί έγκαιρα. Ο προσυμπτωματικός έλεγχος για καρκίνο του μαστού μπορεί να μειώσει την πιθανότητα θανάτου από τη νόσο κατά 25%. Ο καρκίνος του μαστού είναι ο πιο συχνός καρκίνος στις γυναίκες.

Η Κουνέλλας Ιατρική, δίνοντας βαρύτητα στην πρόληψη, επισημαίνει πώς ο πλήρης έλεγχος για τον καρκίνο του μαστού μπορεί να γίνει με τη μέθοδο της τριπλής εκτίμησης, δηλαδή Μαστογραφία, Υπερηχογράφημα μαστού και Κλινική Εξέταση-Ψηλάφηση μαστών.

Για το λόγο αυτό δημιούργησε Διαγνωστικό Τμήμα παθήσεων του μαστού με:

Εσείς πότε κάνατε την τελευταία σας μαστογραφία;

Για τον καρκίνο του μαστού, πρόληψη  στην ουσία δεν υπάρχει, μόνο έγκαιρη διάγνωση. Με λίγα λόγια το μόνο που μπορούμε να κάνουμε είναι να ανακαλύψουμε τον καρκίνο του μαστού σε όσο το δυνατόν μικρότερο στάδιο.

Το διάστημα του ενός έτους μετά την πάροδο του οποίου πρέπει να επαναλάβει κάθε γυναίκα την μαστογραφία της ΔΕΝ ΕΙΝΑΙ ΚΑΘΟΛΟΥ ΕΝΔΕΙΚΤΙΚΟ. Πρέπει να τηρείται με ευλάβεια.
Διαβάστε τα παρακάτω στοιχεία και θα καταλάβετε:

Σύμφωνα με τα πιο πρόσφατα ιατρικά δεδομένα κάθε 69” πεθαίνει 1 γυναίκα κάπου στον κόσμο από καρκίνο του μαστού.
Κάθε χρόνο πεθαίνουν  περίπου 500.000 γυναίκες (ή άνδρες, καθώς το 1% των καρκίνων του μαστού αφορούν άνδρες).
Μόνο αυτόν τον χρόνο θα προσβληθούν περίπου 1,3 εκατομμύρια γυναίκες σε όλο τον κόσμο από καρκίνο του μαστού, θα έχουμε περίπου 1,3 εκατομμύρια νέα περιστατικά.

Από την άλλη, τα 2/3 των γυναικών με καρκίνο του μαστού ζουν σήμερα πάνω από 20 χρόνια. (Στα 2/3 συμπεριλαμβάνονται όλα τα στάδια, δηλαδή στάδιο Ι μέχρι και ΙV). Συγκεκριμένα η 5ετής επιβίωση γυναικών με καρκίνο του μαστού είναι περίπου 86%  και η 10ετής περίπου 76%. Σ’ αυτά τα ποσοστά συμπεριλαμβάνονται  όλα τα στάδια (στάδιο Ι μέχρι και IV).
Αν ανακαλυφθεί ένας  πρώιμος καρκίνος μαστού μικρότερος του 1 εκατοστού η 5ετής επιβίωση είναι περίπου 97%. Τόσο μικρός καρκίνος ανακαλύπτεται όμως μόνο αν γίνεται τακτικός προληπτικός έλεγχος.

Η ψηφιακή μαστογραφία, σύμφωνα με τις πιο πρόσφατες μελέτες πρέπει να γίνεται σε ετήσια (12μηνη) βάση από την ηλικία των 40 και μέχρι τουλάχιστον την ηλικία των 75 ετών.

Δεδομένης της γραμμικής (σταθερής) αύξησης της συχνότητας του καρκίνου του μαστού από την ηλικία των 50 και πλέον καθώς και δεδομένου του αυξημένου δυναμικού ανάπτυξης του καρκίνου του μαστού στην ηλικιακή κατηγορία (40 – 49 έτη), όλες οι γυναίκες αυτών των ηλικιακών ομάδων πρέπει να ελέγχονται ΑΥΣΤΗΡΑ ετησίως (κάθε 12 μήνες) με ψηφιακή μαστογραφία, κλινική εξέταση (ψηλάφηση) και με υπερηχογράφημα (στην περίπτωση αυξημένης πυκνότητος των μαστών ή ψηλαφητικών ευρημάτων).

Για τις πιο ηλικιωμένες γυναίκες (άνω των 75 ετών) με εικόνα μερικής ή πλήρους υποστροφής του αδενικού παρεγχύματος τα μεσοδιαστήματα των ελέγχων θα μπορούσαν να επιμηκυνθούν στα 2 έτη. Επιστημονικές μελέτες ωστόσο δεν έχουν καθορίσει ανώτερα όρια ηλικίας για τον έλεγχο (screening) του μαστού στις περιπτώσεις αυτές. Θα μπορούσαμε να πούμε ότι το όριο ηλικίας πρέπει να εξατομικεύεται ανάλογα με την φυσική κατάσταση και τις άλλες αρρώστιες της κάθε γυναίκας. Σε μια κατάκοιτη υπερήλικα π.χ. δεν θα προβούμε σε προληπτική μαστογραφία, καθώς κρίνεται ότι μόνο ταλαιπωρία θα της προσφέρει. Επίσης είναι γνωστό ότι ο καρκίνος στις μεγαλύτερες ηλικίες είναι λιγότερο επιθετικός.

Εν κατακλείδι, εκτός από έναν υγιεινό τρόπο ζωής που και πάλι δεν μας διασφαλίζει το μόνο που μπορούμε να κάνουμε για τον εαυτό μας είναι να ανακαλύψουμε τον καρκίνο έγκαιρα, σε όσο το δυνατόν μικρότερο στάδιο. Όσο πιο μικρό το στάδιο, τόσο μεγαλύτερα τα ποσοστά επιβίωσης.

Ανακαλύπτει η μαστογραφία πάντα τον καρκίνο; ή θα πρέπει να συνδυάζεται με άλλες εξετάσεις όπως το υπερηχογράφημα μαστών;

Δυστυχώς όχι, η μαστογραφία δεν ανακαλύπτει πάντα τον καρκίνο. Τον ανακαλύπτει σε ποσοστό περίπου 85-90%. Υπάρχει δηλαδή ένα ποσοστό της τάξης του 10-15% που θα το ”χάσει ” η μαστογραφία (και το οποίο είναι δυστυχώς μεγαλύτερο, στον πυκνό, νεανικό μαστό).

Γι’ αυτό τον λόγο, αν έχουμε ψηλαφητό εύρημα και η μαστογραφία είναι αρνητική, θα πρέπει να προχωρήσουμε σε άλλες μεθόδους, με πρώτη εκλογή το υπερηχογράφημα μαστών, για να αποσαφηνισθεί τι είναι αυτό που ψηλαφάμε-πιάνουμε εμείς ή ο γιατρός μας.

Επίσης σε πυκνούς μαστούς μεταξύ άλλων θα πρέπει να προχωρήσουμε σε υπερηχογράφημα μαστών, το οποίο ”ξεχωρίζει” καλύτερα τον φυσιολογικό αδένα από κάποια παθολογία. Αυτό θα πρέπει να γίνεται σαν ρουτίνα στους πυκνούς μαστούς ακόμα και αν δεν ψηλαφάμε τίποτα. Ο λόγος είναι γιατί μέσα στον φυσιολογικό πυκνό μαστό μπορεί να ”κρυφθεί” ένας καρκίνος. Στον πυκνό μαστό, κατά τον μαστογραφικό έλεγχο, δεν υπάρχει το κατάλληλο contrast (αντίθεση) με το παθολογικό εύρημα, εν αντιθέσει με τους μαστούς όπου υπερτερεί το λιπώδες στοιχείο.

Ο συνδυασμός μαστογραφίας με υπερηχογράφημα αυξάνει την ευαισθησία (ανίχνευση βλάβης) από 85-90% σε 97-98%. Έτσι το ποσοστό καρκινών που ”χάνεται” μειώνεται στο ~2-3%.

Επίσης καλό θα είναι ο γιατρός που κάνει την μαστογραφία να κάνει και το υπερηχογράφημα καθώς και τα δύο είναι μέθοδοι που αλληλοσυμπληρώνονται.

Είναι απαραίτητη η πίεση του μαστού κατά την διάρκεια της μαστογραφίας;

Η πίεση είναι απαραίτητη, ώστε να επιτευχθεί η εξίσωση του πάχους του μαζικού αδένα και η μείωσή του, ούτως ώστε να χρησιμοποιηθεί όσο το δυνατόν χαμηλότερη δόση ακτινοβολίας για την απεικόνιση μικρών βλαβών, που δε θα καλύπτονται από τον υπερκείμενο ιστό.

Ακόμα βοηθάει στο να αυξηθεί η διακριτικότητα και να γίνουν πιο σαφή τα όρια των απεικονιζόμενων ιστών.

Η εξεταζόμενη θα πρέπει να σταθεί ακίνητη κρατώντας την ανάσα της για λίγα δευτερόλεπτα, όσο κρατάει η έκθεση στην ακτινοβολία, ώστε να αποφευχθεί η ασάφεια των ορίων στην εικόνα.

Από ποια ηλικία πρέπει να ξεκινά η πρόληψη;

Μελέτες υπάρχουν πολλές, η καθεμία λέει τα δικά της συμπεράσματα, τα οποία  διαφέρουν για πολλούς λόγους, ανάμεσα στους οποίους είναι και κοινωνικοοικονομικοί λόγοι (πχ κόστος της εκστρατείας πρόληψης). Συμπερασματικά και συνοπτικά θα πρέπει να γίνεται πρόληψη με μαστογραφία από τα 40 έτη της γυναίκας, αν δεν υπάρχει οικογενειακό ιστορικό (δεν θα ήταν άσχημα να έχει προηγηθεί μια μαστογραφία αναφοράς περίπου στα 35 έτη). Αν υπάρχει οικογενειακό ιστορικό είναι λογικό ότι η έναρξη πρόληψης αρχίζει νωρίτερα.  Αν υπάρχει λοιπόν στο ιστορικό μητέρα ή αδελφή που νόσησε σε ηλικία μικρότερη των 50 ετών, ξεκινάμε νωρίτερα με τον προληπτικό έλεγχο. Χοντρικά ορίζουμε σαν έναρξη της πρόληψης την ηλικία της διάγνωσης της μητέρας ή αδελφής πλην 10 χρόνια.

Επίσης οι φορείς του ογκογονιδίου BRCA1 ή BRCA2  ξεκινάνε νωρίς, από την ηλικία των 25-30 ετών, την πρόληψη κάνοντας screening με μαγνητική μαστογραφία (MRI μαστών) ή υπερηχογράφημα κάθε 6 μήνες-1 χρόνο, λόγω του νεαρού της ηλικίας.

Πόση ακτινοβολία παίρνω από μια μαστογραφία;

Όλοι εκτιθέμεθα στην φυσική ακτινοβολία του περιβάλλοντός μας. Η δόση που παίρνουμε από μια εξέταση με ακτίνες Χ μπορεί να συγκριθεί μ’ αυτήν την ακτινοβολία για να κατανοήσουμε την τάξη μεγέθους αυτής. Έτσι η δόση που λαμβάνει μια ασθενής από μια μαστογραφία είναι ίση με την δόση που παίρνει σε περίπου 2-6 μήνες (ανάλογα με τις μελέτες) από το φυσικό περιβάλλον ζώντας στον πλανήτη γη. Βλέπουμε και μόνοι μας ότι η δόση είναι πολύ μικρή σε σχέση με το όφελος από την μέθοδο.

Τι αξιολογεί ο ακτινολόγος σε μια μαστογραφία;

Ο ακτινολόγος κοιτάει αν υπάρχει εικόνα μάζας, αν υπάρχουν μικρο-επασβεστώσεις, αν υπάρχει νέο εύρημα που δεν υπήρχε (γίνεται από τον ακτινολόγο σύγκριση με παλαιότερες μαστογραφίες, τις οποίες θα πρέπει πάντα, σε κάθε επανέλεγχο να έχουμε μαζί μας),ελέγχει αν υπάρχει κάποια ασυμμετρία στον αδένα ή κάποια αρχιτεκτονική διαταραχή, ελέγχει αν υπάρχει εισολκή θηλής ή δέρματος, ελέγχει αν υπάρχει πάχυνση του δέρματος, ελέγχει τις μασχάλες για τυχόν ύπαρξη διογκωμένων λεμφαδένων

Ποια η διαφορά συμβατικής με ψηφιακής μαστογραφίας;

Ανάμεσα στα πλεονεκτήματα της ψηφιακής μαστογραφίας συγκαταλέγονται η υπεροχή της στους πυκνούς μαστούς, οι λιγότερες επαναλήψεις και συνεπώς η μικρότερη ακτινοβόληση αυτών. Έχουμε την δυνατότητα μεγέθυνσης της εικόνας και συνεπώς ευκολότερη ανίχνευση των βλαβών και των μικροεπασβεστώσεων για την ανίχνευση των οποίων παλαιότερα ο γιατρός χρησιμοποιούσε μεγεθυντικό φακό .

Μπορούμε να αποθηκεύσουμε ψηφιακά εικόνες-εξετάσεις, να τις ανακαλέσουμε αργότερα από την μνήμη και να μεταφέρουμε δεδομένα σε άλλους υπολογιστές.

Όφελος από την ψηφιακή μαστογραφία έχουν κυρίως γυναίκες με πυκνό μαστό, γυναίκες μικρότερες των 50 ετών, κυρίως δηλαδή προεμμηνοπαυσιακές γυναίκες.

Παράγοντες κινδύνου για την ανάπτυξη καρκίνου του μαστού

Είναι αυτοί που ΔΕΝ μπορούμε να αλλάξουμε (όπως τους γενετικούς Αριθμ: 1-11) και αυτοί που ΜΠΟΡΟΥΜΕ να αλλάξουμε όπως αυτούς που σχετίζονται με τον τρόπο ζωής (Αριθμ: 12-17).

1) Ηλικία. Όσο αυξάνει τόσο μεγαλώνει η πιθανότητα. Έτσι για παράδειγμα 1 στους 8 καρκίνους είναι σε ηλικίες κάτω των 45 , ενώ 2 στους 3 καρκίνους είναι σε ηλικίες άνω των 55 ετών.

2) Γονιδιακοί παράγοντες. Το 5% – 10% των καρκίνων του μαστού είναι γονιδιακοί, δηλαδή μεταφέρονται βάσει γονιδίων που πάνε κληρονομικά και μπορούν να ανιχνευτούν σήμερα με γενετικά τεστ. Μην ξεχνάτε όμως πως στο υπόλοιπο 90% ΔΕΝ ανιχνεύεται κάποιο γονίδιο, άρα ΜΗΝ σπεύσετε να κάνετε τα γονιδιακά τεστ εάν δεν υπάρχει ένδειξη. Τα πιο συχνά αλλά και γνωστά πλέον γονίδια είναι τα BRCA1 και BRCA2. Οι γυναίκες που θα διαγνωστούν θετικές στη μετάλλαξη των γονιδίων αυτών, έχουν αυξημένες πιθανότητες για καρκίνο του μαστού (έως και 80% στη διάρκεια της ζωής τους-lifetime risk) και συχνά πλήττονται από τη νόσο και οι δύο μαστοί. Επίσης έχουν αυξημένη πιθανότητα και για εμφάνιση άλλων καρκίνων όπως ο καρκίνος του ενδομητρίου. Πρέπει λοιπόν να τίθενται σε πρωτόκολλα παρακολούθησης μετά τα θετικά γονιδιακά τεστ και σε στρατηγικές μείωσης ρίσκου όπως προληπτική αμφοτερόπλευρη μαστεκτομή.

3) Άλλα γονίδια όπως PTEN, TP53. Επίσης σχετίζονται σπανιότερα με τον καρκίνο του μαστού και ανιχνεύονται κι αυτά γονιδιακά.

4) Κληρονομικό ιστορικό. Σε ποσοστό 85% συνήθως δεν υπάρχει άλλο άτομο με συγγένεια πρώτου βαθμού που να έχει εμφανίσει καρκίνο του μαστού (μητέρα, αδερφή, κόρη). Μόνο στο 15% αναφέρεται συγγενές άτομο με την ίδια νόσο. Εάν όμως υπάρχει θετικό ιστορικό τότε η πιθανότητα εμφάνισης καρκίνου 3πλασιάζεται. 5) Προσωπικό ιστορικό καρκίνου του μαστού. Αυτό σημαίνει πως εάν μια γυναίκα εμφανίσει καρκίνο του μαστού και θεραπευτεί από αυτόν , έχει 3πλάσια ή 4πλάσια πιθανότητα να ξαναεμφανίσει νέο καρκίνο μαστού στη ζωή της στον ίδιο ή τον άλλο μαστό. (Και δεν εννοούμε υποτροπή ή μετάσταση αλλά νέο καρκίνο).

6) Φυλή. Οι λευκές γυναίκες για παράδειγμα έχουν μεγαλύτερη πιθανότητα από τις Αφρικανές, ενώ οι ασιάτισσες μικρότερη.

7) Μεγάλοι και πυκνοί μαστοί. Δυστυχώς οι πιο πυκνοί μαστοί (εννοώντας ως πυκνούς εκείνους που στη μαστογραφία απεικονίζουν περισσότερο αδένα και λιγότερο λίπος), έχουν μεγαλύτερη πιθανότητα εμφάνισης καρκίνου.

8) Καλοήθεις βλάβες που προϋπάρχουν στο μαστό και προδιαθέτουν για κακοήθεια. Εάν έχουν διαγνωστεί πρωτύτερα τέτοιου είδους βλάβες με κάποια βιοψία ή υπέρηχο ή μαστογραφία, τότε η πιθανότητα εμφάνισης καρκίνου αυξάνει.

        Διπλασιάζεται η πιθανότητα εμφάνισης καρκίνου εάν υπάρχει:

  • Υπερπλασία πόρων
  • Ινοαδένωμα
  • Σκληρυντική αδένωση
  • Θηλώματα
  • Ουλές από ακτινοβολία

    Τριπλασιάζεται έως και 5πλασιάζεται η πιθανότητα εμφάνισης καρκίνου εάν υπάρχει:
  •  Άτυπη υπερπλασία πόρων
  • Άτυπη υπερπλασία λοβιδίων

9) Ιστορικό Λοβιδιακού “in situ” καρκινώματος. Εάν μια γυναίκα έχει κάνει βιοψία και έχει διαγνωστεί Λοβιδιακό καρκίνωμα “in situ”, τότε η πιθανότητα εμφάνισης διηθητικού καρκινώματος και στους δύο μαστούς 7πλασιάζεται.

10) Ηλικία εμφάνισης και απώλειας περιόδου. Οι γυναίκες που έχουν πρόωρη έναρξη περιόδου (πριν τα 12 έτη) και καθυστερημένη εμμηνόπαυση (μετά τα 55 έτη), έχουν αυξημένη πιθανότητα καρκίνου μαστού.

11) Προηγηθείσες ακτινοβολίες στο θώρακα.

12) Ηλικία πρώτης εγκυμοσύνης και αριθμός κυήσεων. Οι γυναίκες με εγκυμοσύνη πριν τα 30 έτη και εκείνες με πολλές κυήσεις φαίνεται πως προστατεύονται από τον καρκίνο σε σχέση με εκείνες που δεν τεκνοποιούν ή τεκνοποιούν σε μεγαλύτερη ηλικία.

13) Ορμονοθεραπείες, με συνδυασμό οιστρογόνων και προγεστερόνης, επίσης αποδεικνύεται να αυξάνουν την πιθανότητα καρκίνου του μαστού.

14) Κατανάλωση αλκοόλ. Αυξάνει κατά 1,5 φορές την πιθανότητα καρκίνου στις γυναίκες που καταναλώνουν ποσότητες 2-5 ποτών ημερησίως.

15) Υπέρβαρα άτομα. Το πάχος σχετίζεται έμμεσα με τον καρκίνο του μαστού μέσω ορμονικών διαταραχών των οιστρογόνων και της ινσουλίνης.

16) Η άσκηση. Αποδεδειγμένα γυναίκες που περπατούν  την εβδομάδα  πάνω από 10 ώρες μειώνουν τον κίνδυνο εμφάνισης του καρκίνου του μαστού πάνω από 18%. Περπατήστε λοιπόν.

17) Άλλοι παράγοντες. Βιταμίνες, κάπνισμα, δίαιτες με χαμηλά λιπαρά, χρήση αποσμητικών μασχάλης, προθέματα για αυξητική μαστών, χημικά, νυχτερινή εργασία, όλοι παράγοντες που με τρόπο αδιευκρίνιστο ή έμμεσο, επηρεάζουν την εμφάνιση του καρκίνου του μαστού.

Τι σημαίνουν τα αρχικά BIRADS και ο αριθμός που γράφεται δίπλα του, στην έκθεση που συνοδεύει τη μαστογραφία;

Συχνά στο τέλος της έκθεσης που συνοδεύει τις μαστογραφίες, οι ακτινολόγοι γράφουν την λέξη BIRADS και δίπλα της έναν αριθμό, από το 0 έως το 6. Αυτός είναι ένας τρόπος για να εκφράσουν την άποψη τους για το κατά πόσο είναι αθώα ή ύποπτα τα ευρήματα που διαπίστωσαν εξετάζοντας τις μαστογραφίες.

Η λέξη BIRADS προέρχεται από τα αρχικά των λέξεων Breast Imaging Reporting and Data System (Σύστημα αναφοράς και καταγραφής δεδομένων απεικόνισης μαστού) του Αμερικανικού Κολεγίου Ακτινολογίας.

Η ταξινόμηση σε κατηγορίες σύμφωνα με αυτό το σύστημα έχει τύχει ευρύτερης αποδοχής διεθνώς.

Ποιες είναι οι κατηγορίες και τι σημαίνουν:

BIRADS 0

 =Τα ευρήματα δεν είναι ευκρινή ή η μαστογραφία δεν επιτρέπει να εξαχθούν ασφαλή συμπεράσματα και επομένως χρειάζεται περαιτέρω έλεγχος ή με ειδική μαστογραφία (π.χ. εντοπιστική, μεγεθυντική, ειδική λήψη) ή με υπερηχογράφημα ή άλλη απεικονιστική δυνατότητα. Επομένως μία ταξινόμηση της μαστογραφίας μίας γυναίκας σε αυτή την κατηγορία δεν σημαίνει κακός βαθμός, αλλά απλά δείχνει αδυναμία εξαγωγής συμπεράσματος. Παραδείγματα χαρακτηρισμού BIRADS 0 είναι στις μαστογραφίες γυναικών με πολύ πυκνούς (ακτινοσκιερούς) μαστούς. Σε αυτές τις περιπτώσεις, για να μη διαλάθει κάτι από τον ακτινολόγο ζητιέται από την γυναίκα να κάνει πρόσθετο έλεγχο με υπερηχογράφημα. Τον ίδιο βαθμό μπορεί να βάλει ο ακτινολόγος αν δεν μπορεί να καταλάβει πόσο νέο είναι ένα εύρημα (κάτι που είναι χρήσιμο για να το αξιολογήσει) καθώς δεν έχει στη διάθεση του παλαιότερη μαστογραφία για σύγκριση.

BIRADS 1

= Αρνητική μαστογραφία. Τίποτα για σχολιασμό. Συμμετρικοί μαστοί χωρίς ιδιαίτερη μάζα, αρχιτεκτονική διαταραχή ή ύποπτες αποτιτανώσεις.

BIRADS 2

= Καλοήθες εύρημα ή ευρήματα (Όπως και η <<αρνητική>> έτσι και αυτή είναι μια <<φυσιολογική>> αξιολόγηση, αλλά στη συγκεκριμένη περίπτωση ο ακτινολόγος επέλεξε να περιγράψει στην έκθεση του το καλοήθες ή τα καλοήθη ευρήματα.)

BIRADS 3

= Πιθανώς καλοήθες εύρημα – Συνιστάται παρακολούθηση σε σύντομο χρονικό διάστημα. Χρειάζεται να έχει γίνει μία πλήρης απεικονιστική διερεύνηση πριν καταταγεί μία μαστογραφική απεικόνιση σ’ αυτή την κατηγορία. Στη μεγάλη πλειοψηφία των ασθενών με αποτελέσματα της κατηγορίας 3 συνιστάται μία επανεξέταση (παρακολούθηση) σε σύντομο χρονικό διάστημα (6μηνο), που ακολουθείται από πρόσθετες κλινικές και ακτινολογικές εξετάσεις, έως ότου σε κάποιο χρονικό διάστημα (μετά από 2 χρόνια ή περισσότερο παρακολούθησης) επιβεβαιωθεί ότι δεν έχει συμβεί κάποια αλλαγή του ευρήματος.

BIRADS 4

= Ύποπτο εύρημα- Θα πρέπει να ληφθεί υπόψη η περίπτωση της βιοψίας. (Αυτή η κατηγορία αποδίδεται σε ευρήματα χωρίς την κλασική εμφάνιση της κακοήθειας, αλλά για τα οποία υπάρχει πιθανότητα κακοήθειας πολύ μεγαλύτερη εκείνης της κατηγορίας 3).

BIRADS 5

= Υψηλή πιθανότητα (δηλωτική) κακοήθειας – Πρέπει να υπάρξει κατάλληλη ιατρική παρέμβαση. (Αυτές οι βλάβες έχουν υψηλή πιθανότητα (>95%)-να αποδειχθούν ότι είναι καρκίνος. Αυτή η κατηγορία περιλαμβάνει βλάβες για τις οποίες θα πρέπει να ληφθεί υπόψη η δυνατότητα εγχείρησης χωρίς να προηγηθεί βιοψία. Εντούτοις, στη σύγχρονη ογκολογική προσέγγιση η παρακέντηση με λεπτή ή με ευρύστομη βελόνα μπορεί να είναι ωφέλιμη, ιδίως όταν κατά τη χειρουργική αντιμετώπιση σχεδιάζεται η εξαίρεση του φρουρού λεμφαδένα ή όταν χορηγείται νεοεπικουρική χημειοθεραπεία.)

BIRADS 6

= Γνωστό αποτέλεσμα από βιοψία /αποδεδειγμένη κακοήθεια-Πρέπει να υπάρξει κατάλληλη ιατρική παρέμβαση. (Αυτή η κατηγορία αποδίδεται σε ευρήματα που έχουν αναγνωριστεί στην απεικονιστική μελέτη ως κακοήθη και έχουν ταυτοποιηθεί με μη ανοικτή βιοψία πριν από την οριστική θεραπεία. Οι ακτινολόγοι χρησιμοποιούν αυτή την κατηγορία όταν τους ζητείται δεύτερη γνώμη για μαστογραφίες που έχουν γίνει αλλού για γνωστούς καρκίνους ή όταν παρακολουθούν την απαντητικότητα του όγκου σε περιπτώσεις νεοεπικουρικής θεραπείας).

Συμπερασματικά: Η βαθμολόγηση (ταξινόμηση) των ευρημάτων της μαστογραφίας σε σχέση με τα καλοήθη ή κακοήθη χαρακτηριστικά τους διευκολύνει το θεράποντα γιατρό να λάβει τις κατάλληλες αποφάσεις. Το σύστημα ταξινόμησης BIRADS είναι αποτελεσματικό και ευρύτατα διαδεδομένο διεθνώς.

Τι σημαίνει το ACR;

Πολλές φορές έχετε δει στις μαστογραφίες να γράφουν στο κάτω μέρος της γνωμάτευσης την λέξη ACR η οποία ακολουθείται από ένα αριθμό 1,2,3 ή 4. Τι σημαίνει αυτό;

Είναι η κωδικοποίηση του Αμερικανικού Κολλεγίου των Ακτινολόγων (American College of Radiology, αρχικά ACR) για το πόσο πυκνός είναι ο μαστός. Έτσι όταν ο μαστός είναι λιπώδης (10% περιέχει ινώδη ιστό – οι ανοιχτόχρωμες περιοχές στην μαστογραφία) είναι ACR1. Όταν περιέχει από 10-50% ιστό είναι ACR2, όταν περιέχει 50-70% είναι ACR3 και όταν περιέχει πάνω από 70% είναι ACR4.

Είναι η μαστογραφία χρήσιμη στην ανίχνευση καρκίνου στους πυκνούς μαστούς;

Είναι γεγονός ότι όσο πιο πυκνός είναι ο μαστός τόσο πιο δύσκολη είναι η ανάγνωση της μαστογραφίας. Ο πυκνός ιστός (ινώδης ιστός, επιθηλιακά κύτταρα) εμφανίζεται σαν φωτεινή περιοχή στην μαστογραφία, ενώ ο λιπώδης ιστός (αδενικά στοιχεία, λίπος) εμφανίζεται σαν σκοτεινή περιοχή. Ο καρκίνος στον μαστό αποτελείται κυρίως από πυκνό ιστό, επομένως εμφανίζεται σαν φωτεινή περιοχή και εάν αναπτυχθεί κοντά ή μέσα στον πυκνό ιστό του μαστού είναι δύσκολο να διακριθεί στην μαστογραφία.